Không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới đang trong giải đoạn chuyển mình từ loại phương tiện truyền thống sang phương tiện ít phát thải. Đây cũng là một trong nhưng giải pháp thân thiện với môi trường, nhiều hãng xe cũng đã có những cam kết riêng biệt theo yêu cầu của các thị trường khác nhau.
Trong một khảo sát về tiêu dùng xe điện tại thị trường Việt Nam được thực hiện bởi công ty kiểm toán KPMG và Chợ Tốt Xe cho thấy những điều mà khách hàng mong muốn và lo ngại khi đứng trước lựa chọn mua xe điện; đồng thời, khảo sát cũng giúp các nhà phân phối nắm bắt tâm lý khách hàng trong việc chờ nhận xe và kênh thông tin muốn nhận.
Theo đó, người dùng bày tỏ rất nhiều về nguyện vọng cũng như các lo lắng về xe điện. Trong đó yếu tố trạm sạc được cho là rất quan trọng đối với người dùng ở thời điểm hiện tại. Tại câu hỏi "Các yếu tố dưới đây tác động thế nào đến quyết định mua xe điện?", người tiêu dùng Việt đã đánh giá yếu tố "Độ phổ biến của trạm sạc" có điểm cao nhất, với 4,04 điểm. Sau yếu tố về trạm sạc, người tiêu dùng cũng lựa chọn "Phí sạc rẻ hơn tiền đổ xăng dầu" (3,99 điểm), cũng như "Mạng lưới bảo dưỡng, sửa chữa xe và độ sẵn có của phụ tùng" (3,95 điểm).
Với câu hỏi "Đâu là những yếu tố tác động đến quyết định không mua xe điện?", người được hỏi sẽ chọn ra 3 đáp án phù hợp nhất. Kết quả khảo sát cho thấy yếu tố tác động lớp nhất là "Trạm sạc không phủ đủ rộng" với 18%. Theo sau đáp án đó, các yếu tố như "Quãng đường mỗi lần sạc hạn chế" và "Thời gian chờ sạc dài" đều là các vấn đề mà người dùng lo ngại, chiếm 17%.
Trong khi đó, "Hoài nghi về tác động của xe điện với môi trường" là yếu tố ít quan trọng nhất, chỉ được 4% người khảo sát chọn. Các yếu tố cũng không có nhiều tác động khác có thể kể tới như "Trải nghiệm khi sở hữu xe (như dịch vụ hậu mãi) hay "Chi phí để sở hữu cao hoặc khó cộng tổng" cũng ít được quan tâm (cùng chiếm 5%). Với kết quả này, khảo sát đưa ra kết luận: "Xe điện đã thu hút nhiều quan tâm, nhưng để thu hút cả với những người không có ý định mua thì cần cải thiện quãng đường di chuyển tối đa và công nghệ".
Qua đó, có thể thấy hệ thống trạm sạc là yếu tố quan trọng hàng đầu trong quan niệm của người dùng Việt. Dù khảo sát chỉ mang tính tham khảo những cũng có thể xem là tư liệu quan trọng của các hãng xe trong việc xây dựng các kế hoạch tương lai.
Khác biệt với nhiều thị trường khác, các hãng xe thường chỉ trang bị các trụ sạc tại xưởng dịch vụ, showroom chính hãng hơn là xây các trạm sạc riêng. Ngay cả như BYD, hãng xe điện lớn tại Trung Quốc với nguồn tài chính dồi dào cũng cho biết việc phát triển hệ thống trạm sạc sẽ kết hợp với các bên thứ 3, hay như Wuling vẫn chưa có một trạm sạc nào cho riêng mình.
Với các hãng xe lâu đời như Porsche, Audi, Mercedes-Benz,… hiện cũng mới chỉ có một số trụ sạc tại các cơ sở dịch vụ của mình. Ngoài ra một số hãng khác như Hyundai, MG, Kia, BMW,… cũng có các dòng xe điện, lai điện sạc ngoài cũng chỉ cung cấp giải pháp hỗ trợ lắp đặt sạc tại nhà cho người dùng.
Hiện cũng mới chỉ có VinFast cung cấp hệ thống trạm sạc đa dạng từ sạc chậm đến sạc nhanh tại nhiều địa điểm khác nhau trải dài khắp 3 miền Bắc, Trung, Nam. Điều này cũng dễ hiểu bởi đây là phương án dễ nhất để lấy thị phần nhưng lại tốn nhiều chi phí. Hiện hãng cũng đã có các hình thức nhượng quyền trạm sạc để mở rộng hạ tầng. Trong một họp báo, ông chủ VinFast cũng cho biết sẽ không chia sẻ trạm sạc cho các hãng khác, ít nhất là trong 10 năm nữa.
Thực tế, đã có một số đơn vị tham gia phát triển các hệ thống trạm sạc, tuy nhiên vẫn còn một số vướng mắc chờ hỗ trợ. Mới đây nhất cũng đã có Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam - PV Power đang nghiên cứu và tiến hành đầu tư xây dựng trạm sạc xe điện thí điểm đầu tiên.
Cũng trong một cuộc họp gần đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Xây dựng, UBND các tỉnh, thành phố sớm có hướng dẫn tạm thời cho chính quyền địa phương bổ sung quy hoạch về trạm/trụ sạc điện trong xây dựng đô thị, hạ tầng giao thông.
Trong đó lưu ý cần có chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư trạm/trụ sạc điện về đất đai, quy hoạch, thuế, phí. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công Thương sớm trình Chính phủ cơ chế tính giá điện cho các trạm, trụ sạc điện trên nguyên tắc hỗ trợ trực tiếp người sử dụng xe điện.