Mitsubishi rút lui hoàn toàn khỏi thị trường ô tô Trung Quốc

Mitsubishi Motors Corporation đã chính thức thông báo chấm dứt thỏa thuận liên doanh với công ty Shenyang Aerospace Mitsubishi, đánh dấu việc hãng xe Nhật Bản rút hoàn toàn khỏi lĩnh vực sản xuất ô tô tại Trung Quốc. Động thái này diễn ra sau khi Mitsubishi ngừng hoạt động lắp ráp xe tại địa phương vào năm 2023, phản ánh bước lùi chiến lược của thương hiệu Nhật trong bối cảnh thị trường Trung Quốc đang chuyển dịch nhanh chóng sang xe năng lượng mới.

Liên doanh Shenyang Aerospace Mitsubishi được thành lập vào tháng 8/1997 và đi vào hoạt động từ năm 1998, từng giữ vai trò trọng yếu trong chiến lược của Mitsubishi tại Trung Quốc. Đây là nơi sản xuất động cơ không chỉ cho xe mang thương hiệu Mitsubishi, mà còn cung cấp linh kiện truyền động cho nhiều hãng xe nội địa Trung Quốc. Tuy nhiên, ngày 2/7/2025, liên doanh này đã được đổi tên thành Shenyang Guoqing Power Technology Co., Ltd. với việc Mitsubishi Motors và Mitsubishi Corporation đồng loạt rút khỏi vai trò cổ đông.

Trong tuyên bố gửi báo chí, Mitsubishi cho biết nguyên nhân chính dẫn đến quyết định này là do "sự chuyển đổi quá nhanh của ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc", đồng thời khẳng định hãng đang tái định hình các ưu tiên chiến lược trong khu vực.

Mitsubishi tQ.jpg

Mitsubishi bắt đầu đặt chân vào thị trường Trung Quốc từ năm 1973 với các hoạt động xuất khẩu xe tải hạng trung. Sang đầu những năm 2000, các liên doanh động cơ của hãng từng cung cấp hệ truyền động cho khoảng 30% lượng xe sản xuất trong nước. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ của ngành xe điện trong nước, cùng với nhu cầu suy giảm đối với động cơ đốt trong, đã khiến vị thế của Mitsubishi dần mất ưu thế.

Liên doanh GAC Mitsubishi được thành lập năm 2012 giữa Mitsubishi Motors, Mitsubishi Corporation và Tập đoàn Ô tô Quảng Châu (GAC), từng được kỳ vọng lớn với doanh số đạt đỉnh 144.000 xe vào năm 2018 – trong đó riêng mẫu Outlander đóng góp hơn 105.000 chiếc. Tuy nhiên, chỉ bốn năm sau, doanh số đã lao dốc xuống còn 33.600 xe trong năm 2022, do sự cạnh tranh khốc liệt từ các thương hiệu xe điện trong nước.

Tình hình tài chính của GAC Mitsubishi cũng sớm rơi vào khủng hoảng. Tính đến ngày 31/3/2023, công ty ghi nhận tổng tài sản 4,198 tỷ nhân dân tệ, nhưng nợ phải trả lên tới 5,613 tỷ, tương đương giá trị ròng âm 1,414 tỷ nhân dân tệ (khoảng -196 triệu USD). Tháng 10 cùng năm, Mitsubishi công bố kế hoạch dừng sản xuất xe tại Trung Quốc và tiến hành tái cơ cấu toàn diện. GAC sau đó đã tiếp quản toàn bộ liên doanh, đồng thời chuyển đổi nhà máy thành cơ sở sản xuất xe điện Aion, với kế hoạch đưa vào sản xuất hàng loạt từ tháng 6/2024.

Việc Mitsubishi rút lui khỏi Trung Quốc là một ví dụ điển hình cho những thách thức mà các nhà sản xuất ô tô nước ngoài đang phải đối mặt trong kỷ nguyên xe điện tại quốc gia đông dân nhất thế giới. Trong khi các thương hiệu nội địa như BYD và các hoạt động bản địa hóa của Tesla đang thống lĩnh thị trường, nhiều liên doanh hợp tác giữa các hãng nước ngoài và đối tác Trung Quốc – điển hình như GAC–FCA – đã không còn tồn tại.

“Thị trường ô tô Trung Quốc giờ đây là chiến trường đổi mới công nghệ xe điện, nơi các hãng xe truyền thống khó có thể cạnh tranh,” nhà phân tích ngành công nghiệp Chen Liwei nhận định trên Jiemian News. “Sự rút lui của Mitsubishi là minh chứng rõ ràng cho xu hướng chuyển đổi không thể đảo ngược sang các giải pháp nội địa hóa và điện hóa.”