Bộ Công an đang lấy ý kiến cho Dự thảo Thông tư quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng. Đáng chú ý, trong tờ trình Dự thảo, Bộ Công an có ý kiến về độ tuổi khi làm thủ tục đăng ký xe.
Bộ Công an lý giải về quy định người chưa thành niên được đăng ký xe
Theo Bộ Công an, quy định tại khoản 9 Điều 3 Thông tư số 24/2023 quy định: cá nhân từ đủ 15 tuổi trở lên thì được đăng ký xe. Trường hợp cá nhân từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đăng ký xe thì phải được cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ đồng ý và ghi nội dung “đồng ý”, ký, ghi rõ họ tên, mối quan hệ với người được giám hộ trong giấy khai đăng ký xe.
Việc quy định như vậy căn cứ các quy định sau: Điều 601 Bộ Luật dân sự quy định Xe cơ giới là nguồn nguy hiểm cao độ; Tại khoản 4 Điều 21 Bộ Luật dân sự quy định: “4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.”
Đồng thời, Luật hôn nhân gia đình quy định: Tại khoản 1, khoản 2 Điều 76 quy định:“Khoản 1: Con từ đủ 15 tuổi trở lên có thể tự mình quản lý tài sản riêng hoặc nhờ cha mẹ quản lý. Khoản 2: Tài sản riêng của con dưới 15 tuổi, con mất năng lực hành vi dân sự do cha mẹ quản lý. Cha mẹ có thể ủy quyền cho người khác quản lý tài sản riêng của con. Tài sản riêng của con do cha mẹ hoặc người khác quản lý được giao lại cho con khi con từ đủ 15 tuổi trở lên hoặc khi con khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp cha mẹ và con có thỏa thuận khác.”;
Tại khoản khoản 2 Điều 77 Luật hôn nhân gia đình cũng quy định : Con từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền định đoạt tài sản riêng, trừ trường hợp tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc dùng tài sản để kinh doanh thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ.”.
Bộ Công an nói gì về quy định người đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đăng ký xe. Ảnh: TN
Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 54 Luật giao thông đường bộ quy định Bộ trưởng Bộ Công an quy định và tổ chức cấp thu hồi đăng ký, biển số các loại xe cơ giới.
Bên cạnh đó, qua tham khảo trên 30 nước trên thế giới: Các nước trong khối Liên minh Châu Âu (EU), Mỹ, Anh, Canada, Trung Quốc... chưa có nước nào quy định cá nhân dưới 15 tuổi được đăng ký xe. Do đó, Thông tư số 24/2023 quy định người từ đủ 15 tuổi trở lên; đối với người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đăng ký xe thì phải có thêm điều kiện là được cha, mẹ hoặc người đại diện theo pháp luật đồng ý là phù hợp với quy định của pháp luật và luật pháp Quốc tế.
Tuy nhiên, tại công văn số 729/GM-KTrVB ngày 9-8-2023 của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp cho rằng Thông tư quy định giới hạn độ tuổi đăng ký xe là không có cơ sở, hạn chế quyền của công dân.
“Tiếp thu ý kiến của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp, dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung như sau: Người chưa thành niên khi làm thủ tục đăng ký xe thì phải được người đại diện theo quy định của pháp luật đồng ý và ghi nội dung “đồng ý”, ký, ghi rõ họ tên, mối quan hệ với người đó trong giấy khai đăng ký xe.”- Bộ Công an trình bày trong tờ trình như trên.
Quản lý biển số xe theo mã định danh
Theo đó, tại Điều 3 dự thảo nêu nguyên tắc đăng ký xe như sau:
Xe cơ giới, xe máy chuyên dùng (sau đây gọi chung là xe) có nguồn gốc hợp pháp, bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường thì được đăng ký, cấp một bộ biển số xe theo quy định tại Thông tư này.
Biển số xe được quản lý theo mã định danh, trừ biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng của quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng. Việc quản lý biển số xe theo mã định danh được quy định như sau:
Biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe là cá nhân, tổ chức; trường hợp tổ chức chưa có mã định danh thì quản lý theo mã số thuế, quyết định thành lập hoặc giấy tờ tương đương;
Trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng không sử dụng được hoặc chuyển quyền sở hữu xe khi chủ xe làm thủ tục được giữ lại số biển số đó trong thời hạn 5 năm để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu của mình; quá thời hạn nêu trên, số biển số xe đó bị cơ quan đăng ký xe thu hồi đăng ký biển số thì được cơ quan đăng ký xe sử dụng để đăng ký, cấp cho tổ chức, cá nhân khác, trừ trường hợp chuyển nhượng, trao đổi, tặng cho, để thừa kế xe gắn với biển số xe trúng đấu giá;
Trường hợp chủ xe có thay đổi thông tin về trụ sở, nơi thường trú, tạm trú thì được giữ lại số biển số xe định danh.
Người chưa thành niên khi làm thủ tục đăng ký xe thì phải được người đại diện theo quy định của pháp luật đồng ý và ghi nội dung “đồng ý”, ký, ghi rõ họ tên, mối quan hệ với người đó trong giấy khai đăng ký xe.