Báo cáo mới nhất từ Tổng cục Thống kê cho thấy, trong tháng 3/2023, Việt Nam ước tính nhập khẩu tổng cộng 15.000 ô tô nguyên chiếc các loại, tăng 48,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cộng dồn ba tháng đầu năm, đã có 41.780 xe ô tô nguyên chiếc (CBU) được nhập khẩu về nước, đạt tổng trị giá 903 triệu USD. Như vậy, mức nhập khẩu tăng 76% về lượng và tăng 60,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Đây là tình trạng khá đáng ngại, khi cung vượt quá cầu. Thực tế, trong 2 tháng đầu năm, sức mua ô tô trên toàn thị trường duy trì ở mức khá thấp. Theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tính mức cộng dồn từ đầu năm, lượng xe bán ra chỉ đạt 34.543 xe, thấp hơn đáng kể so với mức cùng kỳ năm 2022 là 50.775 xe (giảm 32%).
Cũng theo thống kê chưa đầy đủ, hiện các đơn vị kinh doanh ô tô trong nước đang tồn kho ít nhất 38.000 xe các loại. Theo nhóm các hãng xe nhập khẩu chính hãng (VIVA), từ tháng 10 đến tháng 12/2022, nhập khẩu ô tô nguyên chiếc (CBU) đã tăng gấp ba lần, nhưng lượng bán lại giảm mạnh. Thực trạng này dẫn tới dư tồn kho diễn ra nghiêm trọng, tạo áp lực tài chính lớn.
Một số đại lý ô tô tại khu vực Hà Nội phản ánh việc xe tồn kho hiện rất lớn. Từ giữa năm 2022, khi tình hình đứt gãy nguồn cung được cải thiện, các hãng ồ ạt giao xe cho đại lý theo đơn đặt hàng trước đó, dẫn đến tình trạng thừa nguồn cung.
Đây cũng là lý do, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), Hiệp hội doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (VAMI), UBND các tỉnh Ninh Bình, Quảng Nam đã có văn bản gửi Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đề xuất một số chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và kích cầu tiêu thụ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước; trong đó có chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ.
Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, VAMI cho rằng chính sách giảm lệ phí trước bạ từng áp dụng trong thời gian chịu ảnh hưởng đại dịch Covid-19 đã mang lại hiệu quả tích cực, giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn vốn để phục hồi sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, bước vào năm 2023, thị trường tiêu thụ ô tô tiếp tục chịu sức ép lạm phát, tỷ giá, lãi suất ngân hàng gia tăng… khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu đối với những mặt hàng có giá trị cao, trong đó có ô tô.
VIVA thậm chí nhấn mạnh, nếu không có sự hỗ trợ phí trước bạ, chỉ một số nhà nhập khẩu và đại lý có thể trụ vững trong thời gian tới.