Hãng sản xuất xe điện nhất của Trung Quốc - BYD đang trở thành đề tài bàn tán sôi nổi sau khi bị công ty nghiên cứu GMT Research có trụ sở tại Hong Kong cảnh báo về khả năng che giấu nợ của BYD thông qua hình thức tài chính chuỗi cung ứng phức tạp.
Theo báo cáo mới nhất của GMT, họ đặt ra những nghi vấn khi lo ngại về độ ổn định tài chính cũng như sự minh bạch tài chính của BYD trong bối cảnh hãng xe này đang dẫn đầu thị trường xe điện đầy khốc liệt của Trung Quốc.
Thông thường, theo nguyên tắc khi các nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng bán hàng cho người mua, họ sẽ giao hàng và chờ 30 ngày để nhận được khoản thanh toán. Trong trường hợp nhà cung cấp cần tiền mặt ngay, họ có thể yêu cầu hình thức tài chính chuỗi cung ứng (supply chain finance - SCF) từ một tổ chức tài chính có liên kết với người mua.
Trong trường hợp này là BYD - hiện có khá nhiều tổ chức tài chính liên kết, nếu nhà cung cấp có yêu cầu và được chấp thuận thì sẽ trả một khoản phí và được tổ chức tài chính này thanh toán ngay thay vì phải chờ 30 ngày. Và BYD sẽ có 60 ngày thanh toán khoản tiền trên tổ chức tài chính thay vì 30 ngày cho nhà cung cấp.
Như vậy, cả 3 bên liên quan khi BYD được gia hạn nợ, nhà cung cấp có tiền ngay và tổ chức tài chính đã có lợi nhuận theo hình thức trên. Việc này không quá xa lạ với những công ty có sự tăng trưởng nhanh. Tuy nhiên GMT cho biết BYD có vẻ quá phụ thuộc vào hình thức này và có thể đã bị ràng buộc vào giải pháp tài chính này. Trước đây, GMT cũng đã là đơn vị từng cảnh báo tập đoàn Evergrande có nguy cơ ảnh hưởng bởi các yếu tố tài chính.
Các chuyên gia của GMT cũng cảnh báo rằng tài chính chuỗi cung ứng tiềm ẩn rủi ro vì các điều khoản, thời điểm rút vốn và đối tượng thụ hưởng không rõ ràng. Báo cáo của GMT ước tính nợ ròng thực tế của BYD có thể lên tới 323 tỷ NDT tính đến giữa năm 2024, cao hơn nhiều so với con số 27,7 tỷ NDT được công bố.
Sự chệnh lệch này chủ yếu đến từ việc BYD loại bỏ các khoản phải thu khỏi bảng cân đối kế toán thông qua việc bán hoặc vay nợ và coi các khoản phải trả trên 90 ngày là vốn lưu động thay vì nợ phải trả. Phương pháp này tạo ra khoản nợ ẩn, có thể khiến nhà đầu tư hiểu sai về tình hình tài chính của BYD.
GMT lo ngại về việc thiếu chi tiết trong mục "phải trả khác" của BYD, vốn tăng vọt lên 165 tỷ NDT vào cuối năm 2023 từ mức 41,3 tỷ NDT cuối năm 2021. Đây có thể bao gồm tài chính chuỗi cung ứng, cho phép nhà cung cấp nhận thanh toán sớm nếu chịu phí hoặc phải chờ lâu hơn để nhận tiền.
Vấn đề nợ ẩn càng khiến nhà đầu tư khó nắm bắt tình hình tài chính thực sự của BYD trong bối cảnh cạnh tranh trên thị trường xe điện Trung Quốc ngày càng khóc liệt. Cuộc chiến giá đã đẩy các đối thủ yếu hơn vào thế khó và mang lại bùng nổ kinh doanh cho những ông lớn. Tuy nhiên, điều này cũng khiến các nhà cung cấp ngày càng phụ thuộc vào một nhóm nhỏ các nhà sản xuất có quyền đòi hỏi các điều khoản khắt khe hơn.
Mặc dù BYD đã báo cáo các khoản phải trả không vi phạm các quy tắc kế toán, nhưng theo các chuẩn mực GAAP của Mỹ và IFRS (International Financial Reporting Standards), đã có những sửa đổi yêu cầu công bố thông tin để đánh giá ảnh hưởng của hình thức tài chính này đến nợ phải trả, dòng tiền và rủi ro thanh khoản. Đối với các nhà đầu tư, bản chất của những nghĩa vụ này vẫn còn mơ hồ.
Trước đây, GMT từng cảnh báo về khoản nợ khổng lồ thực sự của tập đoàn bất động sản Evergrande của Trung Quốc. Báo cáo của họ về BYD lại một lần nữa gióng lên hồi chuông về những rủi ro tiềm ẩn đằng sau tình hình tài chính phức tạp của các doanh nghiệp lớn, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các bên trong chuỗi cung ứng.
CÙNG CHUYÊN MỤC
