Xe ô tô điện, xu hướng tất yếu trong tương lai

Theo Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo, đến năm 2030 có 50% phương tiện đô thị, toàn bộ xe buýt và taxi tại Việt Nam sẽ chạy bằng điện điện và sẽ tăng lên 93% doanh số bán ô tô trong giai đoạn 2036 – 2050.

Báo cáo điểm lại và cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam tháng 3/2025 của Ngân hàng Thế giới (WB), với chủ đề “Hành trình bứt phá chuyển đổi sang xe điện tại Việt Nam”, được công bố mới đây, khẳng định việc thúc đẩy xe điện là bước quan trọng hướng tới một ngành giao thông xanh hơn, đồng thời giúp giảm ô nhiễm không khí tại các thành phố.

Theo đó, đến năm 2035, doanh số ô tô bán ra sẽ ngang bằng với xe máy. Hiện tại, xe máy vẫn là phương tiện cá nhân chủ yếu, với 72,16 triệu xe đăng ký vào năm 2022, trong khi tỷ lệ sở hữu ô tô chỉ đạt 22 xe/1.000 người.

Năm 2024, Việt Nam tiêu thụ 2,9 triệu xe máy và 494.000 ô tô. Tuy nhiên, theo dự báo, tới năm 2035, con số này sẽ đạt 4 triệu chiếc/năm, chia đều giữa xe máy và ô tô.

Đối với ô tô, dự kiến đến năm 2030 có 50% phương tiện đô thị, toàn bộ xe buýt và taxi tại Việt Nam sẽ chạy bằng điện điện. Đến năm 2050 sẽ chuyển đổi hoàn toàn các phương tiện giao thông đường bộ sang chạy bằng điện hoặc năng lượng xanh. Quá trình chuyển đổi này sẽ giảm 5,3 triệu tấn phát thải CO2 (tương đương 8% chỉ tiêu giảm phát thải của Việt Nam) vào năm 2030 và 226 triệu tấn (tương đương 60% chỉ tiêu) vào năm 2050.

Sau năm 2035, ô tô cá nhân sẽ trở thành phương tiện đi lại phổ biến tại Việt Nam, nếu hệ thống trạm sạc được phát triển đầy đủ thì xe điện có thể là lựa chọn ưu tiên của những người mua ô tô lần đầu. Vị chuyên gia của WB dự kiến xe điện sẽ chiếm 93% doanh số bán ô tô trong giai đoạn 2036-2050 tại nước ta.

Việt Nam có hơn 37 nhà cung cấp xe điện cạnh tranh về giá và chất lượng. Sự chấp nhận xe điện đang gia tăng, đặc biệt tại đô thị, nhờ chi phí vận hành thấp và chính sách hỗ trợ.

Việc điện hóa giao thông yêu cầu sự phối hợp đồng bộ giữa các bên, bao gồm nguồn cung điện, hạ tầng sạc và chính sách hỗ trợ. Ngân hàng Thế giới đề xuất một số khuyến nghị: Tăng cường quản trị: Cần các cơ quan liên quan hợp tác chặt chẽ trong lộ trình chuyển đổi; Phát triển hạ tầng sạc: Mạng lưới trạm sạc cần được đầu tư đồng bộ; Đảm bảo nguồn điện: Xe điện tăng sẽ gây áp lực lên lưới điện, cần các giải pháp quản lý hợp lý; Xây dựng hệ sinh thái xe điện: Thúc đẩy sản xuất xe điện, tái chế pin nhằm giảm chi phí và tăng tính bền vững.

Hiện tại, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều động thái tích cực nhằm thúc đẩy xe điện, như giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, miễn lệ phí trước bạ cho xe điện trong giai đoạn 2022-2027, đồng thời, hỗ trợ phát triển hạ tầng trạm sạc. Đây là điều kiện thuận lợi để thị trường xe điện tăng trưởng mạnh trong những năm tới.