Châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Quốc là những khu vực đang đi đầu trong lĩnh vực điện khí hoá các phương tiện giao thông. Mặc dù xuất phát chậm hơn nhưng các quốc gia thành viên ASEAN cũng đang tích cực theo đuổi các chính sách và ưu đãi khác nhau để thúc đẩy việc áp dụng xe điện (EV), đặt nền tảng cho sự tăng trưởng theo cấp số nhân. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng sạc cũng đang tăng tốc, phản ánh cam kết của các quốc gia đối với các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu như COP29 và trong đó có Việt Nam.
Theo lộ trình điện khí hóa giao thông tại Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 và mục tiêu trong “Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí metan của ngành giao thông vận tải” do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, ít nhất 50% phương tiện tại các đô thị lớn phải sử dụng điện hoặc năng lượng xanh. Đến năm 2040, việc sản xuất và phân phối xe động cơ đốt trong sẽ chấm dứt và đến năm 2050, loại phương tiện này sẽ hoàn toàn bị thay thế.
Dự kiến vào năm 2050, doanh số xe điện tại Việt Nam có thể đạt khoảng 78 triệu chiếc, điều này sẽ kéo theo nhu cầu trạm sạc tăng mạnh, đặc biệt sau năm 2030.
Theo bà Chiara Rogat - chuyên gia năng lượng cao cấp của Ngân hàng Thế giới (WB), sau năm 2030 - đặc biệt từ năm 2035 trở đi - số lượng xe điện tăng nhanh, bao gồm cả xe cá nhân và phương tiện thương mại, sẽ kéo theo nhu cầu sạc điện bùng nổ.
Đến năm 2045, nhu cầu sạc xe điện dự kiến sẽ vượt mức dự báo trong kịch bản phụ tải cao của Quy hoạch điện VIII (QHĐ8) từ 13,5-16%, và tiếp tục tăng lên 22-28% vào năm 2050. Điều này sẽ khiến tốc độ tăng trưởng nguồn cung điện lên lưới đạt 4,9%, cao hơn mức 3,7% được tính toán trong QHĐ8 hiện tại.
Để đáp ứng được nhu cầu lớn về điện, WB khuyến nghị ngành điện cần nâng công suất mạng lưới bổ sung cao hơn so với QHĐ8, với mức tăng trung bình 3-5% trong giai đoạn 2030-2045 và 12-20% trong giai đoạn 2045-2050. Đến năm 2050, công suất truyền tải bổ sung cần tăng thêm 15% để đảm bảo điện khí hóa hoàn toàn giao thông đường bộ. Thêm nữa, ngành điện cũng cần đầu tư mở rộng nguồn cung và tăng cường công suất lưới điện, đặc biệt trong giai đoạn 2045-2050.
Dự kiến vào năm 2030 phương tiện chạy điện sẽ đạt 800.000 xe và 2,7 triệu xe vào năm 2040 và 6,3 triệu xe vào năm 2050, do đó việc xây dựng hệ thống trạm sạc rộng khắp là vô cùng cần thiết. Bên cạnh đó, việc phát triển lưới điện thông minh trở thành yêu cầu thiết yếu, giúp tối ưu hóa quản lý phụ tải và cho phép triển khai công nghệ truyền tải điện hai chiều giữa xe điện và lưới điện trong tương lai.
TT (Tuoitrethudo)
CÙNG CHUYÊN MỤC
