Sau hai năm gián đoạn bởi đại dịch Covid-19 cùng với biến động của tình hình kinh tế thế giới đã tạo nên không ít khó khăn, thử thách cho ngành ô tô Việt Nam trong năm 2022.
Cùng điểm qua 10 sự kiện nổi bật của ngành ô tô Việt Nam năm 2022:
Doanh số đạt mức kỷ lục
Dấu ấn tích cực nhất xét về thị trường vĩ mô, tiêu thụ ô tô tại Việt Nam 2022 có thể đạt, thậm chí vượt 500.000 xe. Tính đến hết tháng 11/2022, doanh số toàn ngành đạt khoảng 459.423 xe, tức chỉ khoảng hơn 40.000 xe nữa là chạm ngưỡng nửa triệu chiếc.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, ngành ô tô Việt Nam đạt mốc doanh số ấn tượng này, mở ra nhiều cơ hội phát triển trong tương lai.
Bên cạnh đó, lượng bán nửa triệu chiếc cũng giúp Việt Nam lọt vào top 4 thị trường tiêu thụ xe mới nhiều nhất Đông Nam Á, cùng với Malaysia, Thái Lan, Indonesia. Nếu xét về sức mua, Việt Nam là thị trường có mức tăng trưởng cao thứ hai khu vực. Số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Đông Nam Á (AAF), tính doanh số đến hết tháng 11/2022, tăng trưởng của thị trường ôtô Việt Nam là 43,5%, chỉ sau Malaysia 44,8%.
Lệ phí trước bạ với ô tô điện là 0% từ ngày 1/3/2022 đến hết 1/3/2025
Nhằm tạo điều kiện cho ô tô điện phát triển tại thị trường Việt Nam, đầu năm 2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ, trong đó có quy định về việc miễn lệ phí trước bạ cho ô tô điện chạy bằng pin. Cụ thể, Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về việc tính lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy pin, chia thành hai giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1 tính từ thời điểm Nghị định 10/2022/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/3/2022 đến hết 1/3/2025, mức thu lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy pin là 0%.
Giai đoạn 2, tính từ sau ngày 1/3/2025 đến hết 1/3/2027, mức thu lệ phí trước bạ khi mua ô tô điện trở về 50% mức thu với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi. Các loại ô tô điện chạy pin nộp lệ phí trước bạ lần thứ hai trở đi với mức thu 2%, áp dụng thống nhất trên toàn quốc.
Trong năm 2022, có ít nhất 4 mẫu ô tô điện mới được phân phối tại Việt Nam (Mercedes-Benz EQS, Audi e-tron, Porsche Taycan, Hyundai Ioniq 5,…), con số này dù chưa thể sánh ngang với các thị trường khác trên thế giới nhưng cũng cho thấy xu hướng và sự phát triển của ô tô điện tại Việt Nam.
Triển lãm Ô tô Việt Nam trở lại sau 2 năm tạm hoãn
Tháng 10/2022, Triển lãm Ôtô Việt Nam - Vietnam Motor Show 2022 (VMS 2022) chính thức trở lại sau 2 năm gián đoạn bởi Covid-19, sự kiện được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC) với sự tham gia của 14 thương hiệu ô tô cùng hàng trăm nhãn hàng trong lĩnh vực phụ trợ liên quan.
Trong 5 ngày mở cửa chính thức, VMS 2022 đã đón nhận gần 236.939 lượt khách tham quan, có gần 2.000 xe được bán và hàng nghìn đơn đặt hàng cho các mẫu xe sắp ra mắt. Đây là một minh chứng cho thấy nhu cầu, sự quan tâm của người tiêu dùng cũng như toàn cảnh thị trường ô tô Việt Nam vẫn còn khá nhiều tiềm năng.
Tuy thiếu vắng nhiều tên tuổi trong làng ô tô Việt Nam, Vietnam Motor Show 2022 vẫn để lại nhiều ấn tượng với hàng loạt mẫu mã mới, trong đó nổi bật là xu hướng ô tô điện, xe hybrid.
VinFast xuất khẩu xe điện sang thị trường Mỹ
Chuyến tàu chở 999 chiếc VinFast VF 8 rời cảng MPC (Hải Phòng) đến Mỹ ghi dấu ấn mới cho ngành công nghiệp ô tô Việt Nam hôm 25/11/2022. Đây là dấu mốc đáng nhớ với sản phẩm Việt Nam, khi bước chân vào một trong những thị trường ô tô lớn và khó tính nhất thế giới.
Bên cạnh đó, thương hiệu ô tô Việt Nam còn đặt dấu mốc trên bản đồ ô tô thế giới với kế hoạch mở nhà máy, IPO tại thị trường Mỹ. Cập cảng hôm 18/12 tại California (Mỹ), những chiếc VF 8 sẽ được bàn giao cho khách hàng tại Mỹ dự kiến vào cuối tháng 12/2022
VinFast đã khai tử hàng loạt xe xăng, giao xe VF 8 và năm sau sẽ là VF 9, VF 5. Các năm tới là VF 6, VF 7 để hoàn thiện dải sản phẩm từ nhỏ tới lớn của hãng.
Quốc hội thông qua thí điểm đấu giá biển số ô tô
Chiều 15/11/2022, với đại đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm đấu giá biển số xe ô tô. Thời gian thí điểm trong 3 năm, thực hiện từ ngày 1/7/2023. Theo Nghị quyết được thông qua, biển số xe ô tô đưa ra đấu giá là biển số xe ô tô nền màu trắng, chữ và số màu đen.
Giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá là 40 triệu đồng, áp dụng thống nhất trong cả nước. Tiền đặt trước bằng giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá, với bước giá là 5 triệu đồng. Hình thức đấu giá là đấu giá trực tuyến, với phương thức trả giá lên.
Hyundai chọn Việt Nam là “cứ điểm” sản xuất xe tại Đông Nam Á
Nhà máy thứ 2 của Hyundai Thành Công khánh thành ngày 15/11/2022 có diện tích nhà xưởng 87.000 m2 trên tổng diện tích đất 50 ha. Tổng công suất mỗi năm theo thiết kế là 100.000 xe. Đây là sự kiện quan trọng, là bước tiến mới trong việc nâng cao năng lực sản xuất và cung ứng các dòng xe Hyundai, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của thị trường trong nước cũng như khu vực.
Theo kế hoạch, nhà máy mới của Hyundai sẽ xuất xưởng các mẫu xe tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện với môi trường, chủ yếu là những sản phẩm điện hóa như xe hybrid và xe điện, trong đó có IONIQ 5.
Ô tô tăng giá do thiếu nguồn cung linh, phụ kiện
Dư âm của đại dịch Covid-19 khiến nguồn cung linh, phụ kiện đứt gãy, chi phí nguyên liệu đầu vào và vận chuyển tăng. Đây là nguyên nhân chính khiến lượng xe nhập khẩu lẫn lắp ráp trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu của thị trường giai đoạn nửa đầu 2022. Tình hình chỉ thực sự được cải thiện từ nửa cuối quý III trở đi khi nguồn cung ổn định trở lại.
Nguồn cung thiếu hụt, nhiều mẫu xe bán chạy của các hãng Toyota, Hyundai, Mitsubishi, Kia,... cần đến 1-2 tháng mới có giao đến cho khách. Với xe nhập khẩu, chủ yếu xe sang, thời gian khách chờ đợi khoảng 2-4 tháng, thậm chí nửa năm.
Cung không đủ cầu, nhiều mẫu xe đội giá so với mức đề xuất vài chục đến vài trăm triệu đồng. Bên cạnh đó, các hãng cũng chủ động tăng giá vì các lý do liên quan đến chi phí sản xuất, nâng cấp động cơ đáp ứng chuẩn khí thải Euro 5...
Làn sóng tăng giá trải rộng các hãng trong năm 2022, bao gồm: Ford, Toyota, Kia, Hyundai, Mitsubishi, Suzuki, Lexus, Mercedes,... Các mẫu xe tăng giá có cả lắp ráp lẫn nhập khẩu.
Xe mới ra mắt và xe cũ ngừng bán với số lượng nhiều đột biến
Ngoài chiến lược sản phẩm của từng hãng, nguyên nhân dừng bán còn đến từ yêu cầu chuẩn khí thải Euro 5 bắt buộc với ôtô mới bán ra từ 2022.
Dừng bán liên quan đến chuẩn khí thải có: Toyota Wigo, Toyota Hilux, Honda Brio. Ngưng bán liên quan đến hiệu quả doanh số có Hyundai Kona, Toyota Rush, Volkswagen Passat, Volkswagen Polo hatchback.
Riêng VinFast, chiến lược chuyển đổi sang sản xuất xe điện từ 2023 khiến toàn bộ dải sản phẩm xe xăng của hãng như Fadil, Lux A.20, SA 2.0 đều bị khai tử.
Bên cạnh nhiều dòng xe rút lui, thị trường cũng chào đón hàng loạt sản phẩm mới lần đầu bán ở Việt Nam như: Hyundai Creta, Toyota Veloz Cross, Toyota Avanza Premio, Toyota Raize,...
Kia phân phối trở lại Sportage và Carens sau nhiều năm vắng bóng. Hyundai đem Stargazer chinh chiến ở phân khúc MPV. Ford thay Escape bằng Territory ở phân khúc C. Jeep lần đầu bán mẫu SUV cỡ lớn Grand Cherokee, Volkswagen có T-Cross để hoàn thiện dải sản phẩm gầm cao,...
Hãng BMW lắp ráp xe tại Việt Nam
Tháng cuối năm 2022, THACO tung ra thị trường những mẫu xe BMW “Made in Vietnam” đầu tiên. Đây là các phiên bản thuộc bốn dòng Series 3, Series 5, X3 và X5. Động thái này là kết quả của sự chuẩn bị suốt nhiều năm của nhà sản xuất ô tô hàng đầu Việt Nam, qua đó đã mở rộng mạng lưới sản xuất xe của BMW ở châu Á, vốn trước đó đã có ở Ấn Độ, Thái Lan, Trung Quốc, Malaysia, Indonesia.
Việc lắp ráp trong nước ngay lập tức khiến giá xe BMW giảm mạnh, mẫu 330i M Sport từ 2,499 tỷ đồng tụt xuống còn 1,719 tỷ đồng. Được biết, trong năm 2023, THACO sẽ tiếp tục mở rộng các dòng xe BMW trong dây chuyền lắp ráp.
Đăng kiểm ô tô cuối năm nhiều khó khăn, bất cập
Thời điểm cuối năm 2022, người dùng xe mới, cũ tại Việt Nam trải qua một trong những giai đoạn đi đăng kiểm ô tô nhiều khó khăn nhất từ trước đến nay. Sau khi cơ quan công an TP HCM điều tra sai phạm tại nhiều trung tâm đăng kiểm phía nam, tạm giam các giám đốc, hoạt động đăng kiểm ở những nơi còn lại siết chặt.
Quy trình đăng kiểm khắt khe, thậm chí cứng nhắc ở một số hạng mục khiến nhiều ô tô trượt đăng kiểm dù cũng xe đó, lỗi đó ở các năm trước lại qua. Vì thế, các chủ xe có xe lắp phụ kiện hay độ thêm, tất bật đưa xe đến các garage để về "zin", sau đó mới đi đăng kiểm. Với những chủ xe không còn đồ "zin", họ phải đi thuê ở các garage với giá hàng triệu đồng/ngày.
Hệ quả khiến những người sở hữu xe bị ảnh hưởng, các đại lý cũng phải lùi lịch giao xe cho khách vì đăng kiểm xe tốn thêm thời gian so với trước. Tình trạng quá tải diễn ra ở nhiều trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội, TP HCM. Không ít chủ xe, người đi đăng kiểm chờ cả ngày mới đến lượt, có trường hợp được hẹn quay lại kiểm định sau nửa tháng. Hiện Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có nhiều văn bản gửi đến các trung tâm đăng kiểm để hướng dẫn, giải quyết các khúc mắc trong vấn đề kiểm định xe khi Tết đã cận kề.
CÙNG CHUYÊN MỤC
