Chàng thanh niên uốn mô hình mô tô bằng… một tay

Trên chiếc bàn gỗ phai màu, bàn tay phải gầy gò của Đinh Đồng Giang đang thoăn thoắt sắp xếp các chi tiết của mô hình chiếc xe máy từ những vật liệu phế thải. Vài giọt mồ hôi lăn trên vầng trán không thể khiến anh mất tập trung trong công đoạn hoàn thiện sản phẩm. Liệt nửa người từ khi sinh ra, từng đối mặt với "tử thần" năm lên 6, chàng thanh niên nay đã có thể biến rác thành vật có giá trị.

Đến với thôn Tử Nê (Bắc Ninh), chúng tôi phát hiện một ngôi nhà kỳ lạ. Không có một túi nilon nào tại đây. Đinh Đồng Giang, sinh năm 1992 và gia đình là những người sinh sống trong căn nhà này. Anh đam mê chế tạo những sản phẩm hữu dụng từ rác thải.

Vài sản phẩm trong bộ sưu tập mô hình xe của Đinh Đồng Giang.

Từ khi sinh ra, Giang bị chứng liệt nửa người do có vấn đề về não bộ khiến tay trái và chân trái không cử động được. Cho đến năm 2013, anh được bệnh viện Việt Đức phẫu thuật thành công nên đã đi lại được, tuy nhiên tay trái vẫn không thể cử động do gần não. Bớt đi gánh nặng bệnh tật, chàng thanh niên cảm thấy tự tin hơn trong cuộc sống.

Đinh Đồng Giang bắt đầu việc phân loại rác ngay từ gia đình mình, rác hữu cơ anh dùng để cho gà, cho thỏ ăn hoặc ủ làm phân bón cây, còn rác vô cơ thì anh cẩn thận sắp xếp ngăn nắp vào hộp rồi lên ý tưởng để tái chế. Anh cho biết: “Vì luôn quan tâm tới các mẫu xe mô hình nên mình chọn hoàn thành một chiếc xe máy để thỏa mãn niềm đam mê, đồng thời cũng là tạo cho mình 1 một niềm vui, một sở thích.”

Đinh Đồng Giang là một trong số ít thanh niên quan tâm đặc biệt tới môi trường.

Chiếc mô tô mô hình đầu tiên của anh có chất liệu từ lõi dây điện và các kim loại cũ khác. Những đoạn dây đồng được Giang uốn lại, sử dụng thêm nắp lon bia và bánh xe đồ chơi để tạo hình rồi sơn. Vì là lần đầu tiên nên mọi thứ còn quá mới mẻ với anh. Giang không được ai hướng dẫn mà tự làm nên tất cả thiết kế của sản phẩm này hoàn toàn đến từ óc sáng tạo của chàng thanh niên. Trong quá trình thực hiện, có những lúc tay phải mỏi nhừ, chàng trai trẻ phải dùng cả chân để uốn những phần chất liệu thô ráp. Sau một ngày cần mẫn, anh đã hoàn thành.

Những mẫu xe độ theo kiểu chopper được Giang thực hiện bằng phế liệu bỏ đi. Chắc hẳn đây cũng sẽ là một kiểu thiết kế mà những người thợ tùy chỉnh mô tô nên tham khảo.

Đinh Đồng Giang cũng chia sẻ: “Niềm đam mê đối với xe mô hình là xuất phát điểm cho bộ sưu tập hàng loạt các sản phẩm tiện ích từ rác thải khác của mình”. Những chiếc xe của Giang được làm ra với độ hoàn thiện đáng nể. Bộ sưu tập có những chiếc xe chopper - một phong cách độ xe nổi lên từ cuối thập niên 1950 tại Mỹ. Chopper được coi là một phong cách độ khó nhất trong các dòng xe độ. Sở dĩ có tên gọi Chopper bởi vì phong cách độ này sẽ “chặt bỏ” (trong tiếng anh nghĩa là Chop) đi khá nhiều chi tiết ban đầu của chiếc xe.

Ngoài ra, anh cũng thực hiện nhiều mô hình dựa trên thiết kế của những chiếc xe Vespa cổ. Những tác phẩm này được chàng thành niên tạo nên chủ yếu từ xốp, nắp chai hết sức tỉ mỉ. Trên thị trường xe máy hiện nay, những mẫu Vespa cổ thường có giá trải dài từ vài chục triệu lên đến cả tỷ đồng tùy thuộc vào nguồn gốc và độ nguyên bản. Thương hiệu Italy thường được ưa chuộng nhờ vẻ ngoài lịch lãm cùng thiết kế đậm chất châu Âu. Dưới bàn tay của người nghệ sĩ, Đinh Đồng Giang đã làm ra những phiên bản nhỏ nhắn nhưng vẫn đảm bảo về phương diện thẩm mĩ của dòng xe này.

Những mẫu đồ chơi mô phỏng Vespa cổ bắt mắt.

Động lực để Giang tạo ra các sản phẩm công phu như vậy chính là mẹ của anh. Bà là người có ý nghĩa lớn lao trong cuộc chiến đấu với bệnh tật của Giang. Tính đến nay đã mười bốn năm trôi qua kể từ ngày bà ra đi mãi mãi nhưng những lời động viên "Con ơi, cố lên! Cố lên!" trong mỗi buổi tập đi vẫn văng vẳng trong tâm trí anh. Ký ức mà Giang không bao giờ quên là lúc được mẹ cõng ra đồng. Những lần như vậy anh hạnh phúc lắm. Cậu bé thuở ấy say mê ngắm nhìn cây cỏ và sông suối hàng giờ mà không biết chán. Tại khoảnh khắc đó, Giang đã quên đi nỗi đau bệnh tật. Đặc biệt khi khát, anh được mẹ dùng lá sen múc nước sông rồi uống trực tiếp. Vị "ngọt" của thiên nhiên vẫn đọng lại trên đầu lưỡi Giang đến tận bây giờ.

Chia sẻ với chúng tôi, anh ngậm ngùi: "Những kỉ niệm tươi đẹp ấy không bao giờ có thể quay lại được. Thật đáng buồn là thế hệ sau này sẽ khó có thể tận hưởng niềm vui ấy. Thậm chí nông dân bây giờ ra đồng cũng phải mang theo nước từ nhà để uống. Nguồn nước hiện tại quá ô nhiễm do bị ảnh hưởng bởi nước thải và rác”.

Những chi tiết trên xe được thực hiện bằng các công đoạn đơn giản và các đồ vật phế thải. Tuy nhiên khi được lắp ráp với nhau, chúng tạo nên một giá trị nghệ thuật đáng quý.

Vào thời điểm đó, sở thích này chỉ là thú vui mỗi lúc rảnh rỗi. Đến năm 2016, miền Trung chịu thiệt hại nặng nề do mưa lũ. Là một người có lòng trắc ẩn, ngọn lửa quyết tâm giảm thiểu rác thải trong anh cháy bỏng, anh xác định đây là công việc nghiêm túc của bản thân và cần phải cố gắng hàng ngày. Giang cho rằng ô nhiễm môi trường là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến khí hậu khắc nghiệt. Từ đó, hàng loạt mô hình xe tái chế cùng nhiều vật dụng khác ra đời.

Thành quả của Giang nhận được vô số lời khen ngợi từ công chúng đặc biệt là cộng đồng yêu môi trường và những người yêu xe máy cổ. Thậm chí, có nhiều người đề nghị ủng hộ cho anh những máy móc để hoàn thành sản phẩm nhanh và dễ dàng hơn. Nhưng Giang từ chối. Chàng thanh niên giải thích: “Không phải ai cũng có thể sở hữu máy móc để tái chế rác thải. Nhưng mình muốn truyền cảm hứng yêu thiên nhiên cho tất cả mọi người. Do đó, các sản phẩm thủ công hoàn toàn của mình là động lực để mỗi người có thể bắt tay vào làm ngay bây giờ”.